Pleidooi voor diepvriesvoeding

Hey hey,

In dit artikel wil ik een probleem aankaarten dat misschien groter is dan je denkt.

Namelijk dat van voedselverspilling.

Meer kiezen voor diepvriesproducten kan een oplossing betekenen. Eentje die wij als consument in de hand hebben.

Maar eerst ga ik dus iets uitgebreider in op het gegeven 'voedselverspilling'.

Jaarlijks wordt er in de wereld meer dan 1,5 miljard ton aan voedsel weggegooid.

Eén derde van al het voedsel in de wereld gaat ergens 'verloren'. Wordt verspild.

In België gooien we elk jaar meer dan 3,5 miljoen ton eten in de vuilnisbak.

Dit heeft gevolgen voor zowel de economie, het klimaat als de samenleving.

Economisch gezien wordt de waarde van al het eten dat we hier in België gewoon weggooien geschat op 670 miljoen euro. Per jaar.

Voedselverspilling zou de economie wereldwijd jaarlijks ongeveer € 1 biljoen kosten. Ja, wadde...

De grootste economische impact van voedselverspilling vindt plaats bij ons, de consument, thuis. Hoe verder in de voedselketen een product wordt weggegooid, hoe meer hulpmiddelen er in het product zijn geïnvesteerd en hoe hoger de kosten.

Voor het milieu is er ook een grote impact. Mochten voedselverspilling en -verlies een land zijn dan stond het op de derde plaats van grootste uitstoters van broeikasgassen. Na China en de Verenigde Staten. Zo'n 8% van de wereldwijde broeikasgasemissies komt van voedselafval.

Als je kijkt naar 'de samenleving' is het verspillen van voedsel natuurlijk ook gewoon een absurd gegeven. Naar schatting 870 miljoen mensen verkeren wereldwijd in hongersnood en/of zijn ondervoed. Maar we gooien dus tegelijkertijd wel super veel voedsel weg...

Stilaan begint men wel te beseffen dat dit echt wel meer en meer een probleem aan het worden is. Daarom formuleren nu meer en meer regeringen doelstellingen om hier iets aan te doen. De Europese overheid bijvoorbeeld wil gaan voor een halvering van de hoeveelheid verspild voedsel in 2030.

Bepaalde onderdelen in de voedselketen, denk onder andere aan de voedselverwerking, de retail en de horeca, ondernamen hiervoor apart al dingen. Maar samen aan de kar trekken brengt nu eenmaal meer zoden aan de dijk. Dat werd bevestigd door strategische rapporten, zoals dat van het High Level Panel of Experts on Food Security and Nutrition of the World Committee on World Food Security (2014), dat benadrukte dat samenwerking in de keten cruciaal was om tot structurele oplossingen te komen.

In Nederland bijvoorbeeld ontstond er daarom een mooi innovatieproject tegen voedselverspilling in de agrifoodketen. De Alliantie Verduurzaming Voedsel en de Wageningen Food & Biobased Research starten daarom een publiek-private samenwerking, CARVE genoemd.

Hierbinnen werden een aantal inspirerende voorbeeldprojecten opgezet en ook uit CARVE bleek dat de verschillende onderdelen van de voedselketen moeten samenwerken en elkaar nodig hebben om grote stappen te zetten.

Ik omschrijf hieronder even kort de 7 pilootprojecten die in het kader van CARVE werden opgezet:

In het Peels to Food-project werd er gekeken welke waardevolle componenten er zitten in aardappelschillen en hoe je deze eruit haalt. Uiteindelijke doel is om de hele aardappel te kunnen gebruiken voor voedsel. Wat natuurlijk zowel economisch als qua duurzaamheid interessant is. Het idee hierachter is om zo weinig mogelijk grondstoffen weg te gooien en binnen bedrijven de reststromen zo klein mogelijk te maken.
Bij supermarkketen Aldi deed de Wageningen Food & Biobased Research-groep ook een pilootproject. Er werd gekeken naar ideeën die er voor konden zorgen dat er zo weinig mogelijk verse poducten zouden bederven. Bedoeling is om de versketen continu te optimaliseren.
Een derde pilot is deze van het 'versuikeren van brood'. Het blijkt namelijk zo dat bijna een kwart van al het brood dat gebakken wordt ergens in de voedselketen verloren zou gaan. Een voorbeeld is het zogenaamde retourbrood. Dat is brood dat niet binnen de 24 uur wordt verkocht in een bakkerij of supermarkt en daarna niet meer te verkopen is. Drie technologieën bleken te werken om dat retourbrood te verwerken. Ten eerste pasteurisatie verwerken tot broodpap, ten tweede brood versuikeren met water en enzymen en ten derde brood verwerken tot een alternatief voor gekookte roggebloem in ontbijtkoek. Hiermee kon 1/3 van de reststromen in de bakkerijsector verwerkt worden.
Bij Novidon ontvouwde men een stappenplan voor de verwerking van de ‘sidestream’ van zetmeel in proceswater van aardappelverwerkers tot een ingrediënt voor voedingsmiddelen. Zo ontdekte men een nieuwe markt voor duurzaam geproduceerd zetmeel.
Uit een pilootproject voor onder FrieslandCampina, Jumbo, Arla Foods, Albert Heijn en PLUS Retail bleek dat een kleine(re) besteleenheid van zuivel door de supermarktketens leidde tot minder derving. De inzichten hieruit zouden ook waardevol zijn voor productgroepen als gesneden groente, fruit, vlees en vis. Enige keerzijde aan deze medaille was dat het risico op lege rekken toenam.
Een pilootproject voor kaasmaker Royal A-ware, afgerond in 2015, leidde tot en gemakkelijk toepasbaar rekenmodel voor voedselverspilling. Hierdoor kon me veel doelgerichter bepalen wat er waar moest gebeuren om verspilling te verminderen.
Een zevende pilootstudie had betrekking tot de consument...

In Europa vindt vijftig procent van alle verspilling plaats bij de consument thuis.

Wij zijn natuurlijk ook mega hard verwend hé. Als consument verwachten we tegenwoordig bijna allemaal dat we alle producten vers kunnen kopen. En dat op ieder moment van de dag. Om aan de verwachtingen van ons allen te kunnen voldoen, worden oudere, onverkochte producten vaak gewoon weggegooid en vervangen door nieuwere producten.

Onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research onderzochten of diepvriesvoeding leidde tot minder verspilling dan verse voeding. Ze hielden in Nederland een online enquête bij een representatieve groep van ruim 500 huishoudens.

Ze keken daarbij naar twaalf soorten producten. Daaronder diverse soorten groenten, vis, kant-en-klaar maaltijden, aardappelproducten en rood fruit. Men vergeleek daarbij de invloed van de aankoopvorm (diepvries, vers of conserven) op de hoeveelheid verspilling.

Wat bleek?

Bij kant- en klare maaltijden was de hoeveelheid eten dat per eetmoment werd weggesmeten hoger bij diepvries dan vij vers.
Bij doperwtjes, wortelen en ongepaneerde vis was de hoeveelheid nog bruikbare voeding dat toch in de vuilnisbak terechtkwam even hoog bij diepvries, vers en conserven.
Er zijn drie soorten voedsel van dewelke we van de diepvriesversie veel minder weggooien dan van de verse variant. Dit is van groenten, aardappelproducten en rood fruit.

Verder bleek uit het onderzoek dat een grote factor die meespeelt in het vele weggooien van voeding het niet goed inschatten van datgene er nog in de koelkast of diepvriezer zit.