Verband tussen lichaamshouding en emoties?

Een groot deel van communicatie verloopt non-verbaal, via lichaamstaal. Onze lichaamshouding is hier een belangrijk onderdeel van. Het zal mee bepalen hoe je overkomt op anderen, maar er is ook een wederzijde beïnvloeding tussen lichaamshouding en emoties. Dit wordt steeds vaker bevestigd door onderzoek. Het verband is echter niet zo eenvoudig als we intuïtief zouden denken!

In een onderzoek (Oosterwijk S., 2009) gaf men de deelnemers de opdracht om lijstjes te maken van woorden die verband hielden met trots, teleurstelling, keuken en badkamer. Ze werden hierbij gefilmd, zonder dat ze dit wisten.

Wat bleek uit de observaties? Terwijl de deelnemers aan de lijst ‘trots’ werkten, gingen ze meer rechtop zitten. Bij de lijst ‘teleurstelling’ zaten ze licht ingezakt.

Een gerelateerd onderzoek naar emotionele expressie van atleten tijdens de Olympische Spelen, suggereert dat de lichaamstaal van trots en teleurstelling universeel is en dus bij alle mensen zo tot uiting komt (Tracy J.L., 2008).

In een ander onderzoek (Bril P., 2009) namen studenten deel aan twee studies, één voor een zakelijke school en één voor de kunstacademie. De studenten werden ingedeeld in twee groepen. De eerste groep moest rechtop blijven zitten, terwijl de tweede groep licht ineengezakt moest werken. Voor de zakelijke studie werd verteld dat die houding nodig was om ergonomische redenen. Voor de studie voor de kunstacademie had de houding zogezegd betrekking op de beweegvorm. Vervolgens moesten de deelnemers, in de hun toegewezen houding, drie positieve en drie negatieve eigenschappen opschrijven die gerelateerd zijn aan succes in een toekomstige job.

Het resultaat was zeer interessant! Intuïtief zou je denken dat degenen die rechtop zaten, positiever zouden zijn over zichzelf. Maar dat was niet het geval. Ze bleken wel veel zekerder over en extremer in hun antwoorden, zowel bij de positieve als negatieve beschrijvingen. De deelnemers die ineengezakt zaten, waren dan weer veel minder expliciet in hun antwoorden. De lichaamshouding kwam dus niet overeen met het zelfvertrouwen, maar wel met het vertrouwen in de antwoorden. Ook in een soortgelijk onderzoek met een andere groep studenten werden deze resultaten bevestigd.

Rechtop zitten leidt niet tot meer zelfvertrouwen, wel tot meer vertrouwen in je overtuiging.

Merkwaardig is dus dat trots leidt tot een rechtere houding, maar dat een rechte lichaamshouding niet automatisch zorgt voor meer zelfvertrouwen. Sterker nog, als iemand een negatief zelfbeeld heeft, dan wordt dit met een zogenaamd rechte trotse houding zelfs versterkt.

Je lichaamshouding heeft dus vooral invloed op je overtuiging.

We hebben vaak de neiging om negatieve emoties te vermijden in ons contact met andere mensen. Als iemand ons vertelt dat hij of zij zich niet goed in zijn of haar vel voelt, zullen we vaak proberen om die persoon op te beuren in plaats van op de negatieve gevoelens in te gaan. Nochtans is dat niet altijd goed. Het uiten van negatieve emoties helpt namelijk bij zelfheling. Kunnen omgaan met negatieve emoties is belangrijk om je energiek, fit en goed in je vel te voelen. Na deze fase is het natuurlijk wel belangrijk om je terug op het positieve te richten. En dan is het wel goed om rechtop te zitten. Je houding proberen veranderen in de negatieve fase is geen goed idee, aangezien teleurstelling meestal automatisch leidt tot een ingezakte lichaamshouding en dus een verminderde overtuiging van het negatieve zelfbeeld.

Dat er een verband is tussen lichaamshouding en emotie, daar is iedereen van overtuigd en dat blijkt ook uit onderzoek. Hoe je je voelt, toont zich in je lichaamshouding. Ook omgekeerd geldt dat je houding een effect heeft op je gedachten en emoties, het beïnvloedt namelijk hoe overtuigd je ervan bent.